Για μια μπιρίτσα στου «Πανένκα»
27 Απριλίου 2014 § 2 Σχόλια
Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα μηνιαία περιοδικά στην Ισπανία συντάσσεται και σχεδιάζεται στη Βαρκελώνη, σε ένα μικροσκοπικό διαμέρισμα ενός ημιορόφου, δέκα λεπτά από την πλάθα Σολ στη Γκράσια. Λέγεται «Πανένκα».
«Χρειαζόμαστε ιδέες, όχι χώρο» απολογείται ο Ρόζερ Τσουριάκ, επικεφαλής της συντακτικής ομάδας. Το «Πανένκα» είναι ένα αμιγώς ποδοσφαιρικό περιοδικό και -προφανώς- πήρε το όνομα του από το θρυλικό Τσέχο ποδοσφαιριστή Αντονίν Πανένκα που εκτέλεσε το ακόμα πιο θρυλικό πέναλτι. Ωστόσο, στις σελίδες του δεν πρόκειται να διαβάσεις ούτε λέξη για το περίφημο «τέλος εποχής» της Μπαρτσελόνα ή για φήμες από τα κακομαθημένα αποδυτήρια της Ρεάλ. Θα βρεις όμως ιστορίες για το ποδόσφαιρο στο Πράσινο Ακρωτήρι και το Γιβραλτάρ, για τις αυτοδιαχειριζόμενες ομάδες στην Ευρώπη και για την επιρροή της Εθνικής Ολλανδίας του 1988 στο σύγχρονο ποδόσφαιρο.
Ο Ρόζερ μίλησε στις ΠτΜ για την προσπάθεια του «Πανένκα» να επαναπροσδιορίσει τον τρόπο που γίνεται αντιληπτό το ποδόσφαιρο. Αυτό δηλαδή που κατόρθωσε ο Αντονίν Πανένκα με εκείνο το πέναλτι το 1976.
(Οι άθλιες φωτογραφίες αυτού του ποστ είναι δικές μου. Ζητώ συγγνώμη από εσάς, τα μάτια σας και την τέχνη της φωτογραφίας)
Αγαπητέ συντάκτη του «Πανένκα», μπορείς να πεις τι είχατε στο μυαλό σας όταν ξεκινήσατε αυτή την προσπάθεια;
Στο μυαλό μας υπήρχε η επιθυμία να φτιάξουμε το πρώτο περιοδικό στην Ισπανία για την κουλτούρα του ποδοσφαίρου. Ζηλεύαμε αρκετά αντίστοιχες προσπάθειες σε άλλες χώρες. Στη Γαλλία έχουν το So Foot και στη Γερμανία το 11 Freunde. Μαζευτήκαμε μερικοί δημοσιογράφοι και πέσαμε στα βαθιά. Επιπλέον, θέλαμε να επανεφεύρουμε την έντυπη δημοσιογραφία, σε μία χρονική συγκυρία που πλήττει τόσο το χαρτί όσο και τη δημοσιογραφία. Θέλαμε να επανεφεύρουμε το ποδόσφαιρο ως ένα στοιχείο του πολιτισμού μας, προσέγγιση η οποία έχει πολλές φορές αμφισβητηθεί. Για το λόγο αυτό, προσέξαμε τόσο το περιεχόμενο όσο και το σχεδιασμό του περιοδικού. Το «Πανένκα» μιλά για το ποδόσφαιρο με ένα ιδιαίτερο ύφος και ο σχεδιασμός του είναι τελείως διαφορετικός συγκριτικά με τον τρόπο που ο κόσμος καταναλώνει το ποδόσφαιρο στα έντυπα μέσα.
Για ποιο λόγο «Πανένκα»;
Το «Πανένκα» προέκυψε στην πρώτη μας συνάντηση, αφού είχαμε ήδη πιει αρκετές μπίρες. Θέλαμε ένα όνομα εύηχο, το οποίο να το θυμάται ο κόσμος, να είναι χαρισματικό και να είναι το όνομα ενός ποδοσφαιριστή. Επιλέξαμε το «Πανένκα» διότι η παρουσία και το παράδειγμά του ταίριαζε με τη δική μας προσπάθεια: να εφευρίσκεις κάτι που είναι τολμηρό και να χαράσσεται ανεξίτηλα στη μνήμη ως ένα συγκεκριμένο είδος τεχνικής που εμφανίστηκε σε συνθήκες πίεσης και ευθύνης. «Μόνο μία ιδιοφυΐα ή ένας τρελός θα επιχειρούσε αυτό που έκανε ο Αντονίν», είχε δηλώσει παλαιότερα ο Πελέ. Εμείς είμαστε μάλλον τρελοί παρά ιδιοφυΐες και εκδίδουμε ένα μηνιαίο περιοδικό 120 σελίδων εν μέσω κρίσης του έντυπου τύπου, της δημοσιογραφίας και της οικονομίας.
Με τέτοιο παίκτη στην ενδεκάδα κάνεις χαλαρά over στην πρωτοτυπία
Ποια ήταν η αντίδραση του Αντονίν όταν του είπατε ότι το περιοδικό θα πάρει το όνομά του;
Στην αρχή ξαφνιάστηκε. Δεν το περίμενε. Στη συνέχεια όμως μας βοήθησε πάρα πολύ. Πρώτα μάς παραχώρησε την πρώτη κεντρική συνέντευξη του πρώτου τεύχους. Στη συνέχεια, ήταν πάντα εκεί για όποια ζητήματα γραφειοκρατίας προέκυπταν, προκειμένου να μπορούμε να κυκλοφορήσουμε το περιοδικό με το όνομα του. Και τέλος, αποδέχθηκε την πρόσκλησή μας να περάσει δύο μέρες στη Βαρκελώνη. Τότε αντιλήφθηκε ότι είναι ένας ήρωας αφού όλοι οι δημοσιογράφοι ήθελαν να του πάρουν συνέντευξη.
Ποιες είναι οι βασικές αρχές σας ως προς το περιεχόμενο, το ύφος και την αισθητική του περιοδικού;
Ως προς το περιεχόμενο, θέλουμε να προσεγγίζουμε το ποδόσφαιρο μέσω διαφορετικών θεματικών πεδίων: της ιστορίας, της πολιτικής, της κοινωνίας, της κουλτούρας, της μουσικής, της λογοτεχνίας κτλ. Το ύφος μας ποικίλλει: άλλες φορές είναι σοβαρό και μετριοπαθές, ενώ άλλες είναι χαλαρό, χιουμοριστικό ακόμα και ειρωνικό. Όσον αφορά την αισθητική, ο σχεδιασμός του περιοδικού απευθύνεται σε κόσμο που δεν είχε διαβάσει ποτέ πριν ένα αθλητικό περιοδικό. Για το λόγο αυτό το layout δεν παραπέμπει σχεδόν καθόλου στο συμβατικό έντυπο αθλητικό τύπο. Ο στόχος μας ήταν να σχεδιάσουμε κάτι προσεγμένο, κομψό και σοβαρό, όπως είναι το ίδιο το ποδόσφαιρο.
Είστε ικανοποιημένοι από την αποδοχή του κοινού;
Είμαστε πολύ ικανοποιημένοι γιατί έχουμε πιστούς αναγνώστες που αγκάλιασαν από την πρώτη στιγμή την προσπάθειά μας. Πέραν των πωλήσεων στα περίπτερα, έχουμε 3.000 συνδρομητές για την έντυπη εκδοχή του «Πανένκα» και λίγο λιγότερους για την ψηφιακή, ο αριθμός τους όμως αυξάνεται σταθερά. Το πιο σπουδαίο είναι ότι το «Πανένκα» έχει δημιουργήσει μία κοινότητα αναγνωστών που αγαπούν την κουλτούρα του ποδοσφαίρου.
Παρόλα αυτά, ο δική σας προσέγγιση για το ποδόσφαιρο είναι εντελώς διαφορετική από αυτή που έχουν, για παράδειγμα, η Μάρκα ή η Μούντο Ντεπορτίβο. Είναι εύκολο να επιβιώνει κανείς σε ένα περιβάλλον διχασμένο και αρκετά φανατισμένο;
Ναι, είναι. Οι εφημερίδες αυτές, άλλωστε, μας έχουν βοηθήσει αρκετά και μας έχουν αποδεχθεί. Εξάλλου, λειτουργούμε συμπληρωματικά και όχι ανταγωνιστικά. Ο καθένας μπορεί να αγοράζει καθημερινά την εφημερίδα της αρεσκείας του και μία φορά το μήνα να αγοράζει το «Πανένκα» για να διαβάζει ένα διαφορετικό περιεχόμενο.
Σχέδια για το μέλλον…
Πολλά. Να φιλοξενήσουμε συνεντεύξεις από θρύλους του ποδοσφαίρου, να επεκταθούμε στη Ν. Αμερική και να διατηρήσουμε την κοινότητα των αναγνωστών μέσα από διάφορες εκδηλώσεις (ομιλίες, συνέδρια, διαγωνισμούς διηγημάτων, κινηματογραφικά φεστιβάλ κ.α.)
Πανένκα #28 επί χάρτου
Η Πριμέρα είναι το καλύτερο πρωτάθλημα στον κόσμο. Ωστόσο, οι κερκίδες σε πολλούς αγώνες είναι άδειες. Υπάρχει κάποια εξήγηση πέρα από την προφανή της οικονομικής κρίσης;
Το φαινόμενο αυτό οφείλεται κυρίως στις τιμές των εισιτηρίων. Τα μικρότερα σωματεία παλεύουν για να επιβιώσουν και αντί να αναζητούν βιώσιμες λύσεις απλώς επιτίθενται στην τσέπη των οπαδών. Επιπλέον, υφίσταται και ένα ζήτημα γενικότερου ενδιαφέροντος για το πρωτάθλημα. Εδώ και μερικά χρόνια κυριαρχεί το δίπολο Ρεάλ-Μπαρτσελόνα, γεγονός που υποβαθμίζει όλες τις υπόλοιπες ομάδες.
Πολλοί αντιμετωπίζουν αυτό το δίπολο ως την πηγή των δεινών για το ισπανικό πρωτάθλημα.
Είναι προφανές ότι η κατάσταση αυτή δε βοηθάει. Μπαρτσελόνα και Ρεάλ διαθέτουν μπάτζετ που είναι απλησίαστα για τις υπόλοιπες ομάδες. Και αυτό μειώνει τον αριθμό των διεκδικητών του τίτλου. Μόνο η Ατλέτικο φαίνεται να τα καταφέρνει σε αυτές τις συνθήκες. Εδώ και εννέα χρόνια το πρωτάθλημα καταλήγει είτε στην Μπαρτσελόνα είτε στη Ρεάλ. Και σαν να μη έφτανε αυτό, οι ταλαντούχοι ποδοσφαιριστές των υπόλοιπων ομάδων είτε παίρνουν μεταγραφή τους δύο μεγάλους (Ράμος, Βίγια, Ίσκο, Άλβεζ) είτε φεύγουν στο εξωτερικό (Νάβας, Σολδάδο, Νεγρέδο, Σίλβα, Μάτα, Καθόρλα).
Πράγματι η φετινή εξαιρετική χρονιά της Ατλέτικο μοιάζει σαν εξαίρεση για τα δεδομένα της Πριμέρα…
Η φετινή Ατλέτικο είναι μία όαση μέσα στην έρημο. Ωστόσο πιστεύω ότι για μερικά χρόνια ακόμα το δίπολο θα μονοπωλεί τον τίτλο. Μακάρι το φετινό παράδειγμα της Ατλέτικο να βρει συνεχιστές στη Σεβίλη, στη Βαλένθια ή στις ομάδες των Βάσκων, τη Ρεαλ Σοσιεδάδ και την Μπιλμπάο.
Φέτος πάντως -εκτός από την Ατλέτικο- όλοι μιλάνε για τον Πάκο Χέμεθ της Ράγιο.
Ο Χέμεθ είναι ένας προπονητής που πεθαίνει με τις ιδέες του. Το παιχνίδι του είναι παιχνίδι κυριαρχίας και επίθεσης, στο οποίο δεν χωράει ούτε η ισοπαλία. Ο Χέμεθ αποτελεί ένα παράδειγμα, αν και -για να είμαστε ειλικρινείς- η Ατλέτικο του Σιμεόνε που είναι πρώτη στηρίζεται στα ακριβώς αντίθετα: πραγματισμός, σκληρή άμυνα και μαεστρικές αντεπιθέσεις. Μπορεί οι επιτυχίες να είναι αυτές που χαρακτηρίζουν έναν προπονητή, ωστόσο υπάρχουν ορισμένοι που λόγω προσωπικότητας μάς αρέσουν περισσότερο. Αυτή είναι η περίπτωση του Χέμεθ.
Πριν λίγες εβδομάδες είδαμε τη διαμαρτυρία των παικτών της Ρασίνγκ Σανταντέρ. Τι ακριβώς συμβαίνει εκεί όπου δεν φτάνουν τα φώτα της Πριμέρα;
Η περίπτωση της Σανταντέρ δεν είναι καινούργια. Ιστορικές ομάδες όπως η Ντεπορτίβο, η Αλαβέζ, η Οβιέδο, η Εξτρεμαδούρα, η Μέριδα επανιδρύθηκαν ή διαλύθηκαν. Παλιότερα η Ισπανία ήταν πλούσια και όλοι σκορπούσαν τα λεφτά τους. Υπήρχαν, λοιπόν, ομάδες, για παράδειγμα η Βαλένθια και η Σεβίλη, που πλήρωναν και μπορούσαν να είναι ανταγωνιστικές. Η συνέχεια είναι γνωστή… ήρθε το φάντασμα της κρίσης και οι δύο αυτές ομάδες που ανέφερα ως παράδειγμα δεν είχαν άλλη επιλογή από το να πουλήσουν τα αστέρια τους για να επιβιώσουν. Στη δε Σεγούντα τα πράγματα είναι χειρότερα. Εκεί δεν υπάρχουν χρήματα ούτε για τους μισθούς των ποδοσφαιριστών. Το αποτέλεσμα είναι συνήθως προδιαγεγραμμένο: αφερέγγυες διοικήσεις (πρώτο βήμα προς τη χρεοκοπία), εξαγορά των ομάδων από τις τράπεζες στις οποίες χρωστάνε (Βαλένθια) ή παρέλαση διάφορων επενδυτών από τα Εμιράτα που αναζητούν περισσότερα πλούτη και φήμη (Ρασίνγκ, Μάλαγα).
Στο επόμενο Μουντιάλ ολοκληρώνεται ο κύκλος μιας χρυσής γενιάς για την Εθνική ομάδα. Παρά τις σημαντικές επιτυχίες των μικρών εθνικών, υπάρχει ανησυχία για τη συνέχεια;
Ειδικά σε αυτό το Μουντιάλ δε θα είναι εύκολα τα πράγματα για την εθνική λόγω ακριβώς αυτής της αλλαγής στις γενιές. Το Κύπελλο Συνομοσπονδιών ήταν μία πρώτη προειδοποίηση. Υπάρχουν ικανοί διεκδικητές του τίτλου, όπως η Γερμανία, η Αργεντινή και η Βραζιλία.
Εμείς για μία μπιρίτσα πήγαμε. Αλήθεια.
Ο Τσάβι είναι η ενσάρκωση του ποδοσφαίρου
Ο Τσάβι είναι το ποδόσφαιρο. Είναι αφοσιωμένος στο άθλημα. Είναι ένας γεννημένος νικητής που έχει γαλουχηθεί με τις αξίες της Μπαρτσελόνα και έχει αλλάξει τη μοίρα της εθνικής ομάδας. Είναι το παίκτης-κλειδί για να κατανοήσεις σε βάθος το φαινόμενο της Μπαρτσελόνα, αλλά και την πιο επιτυχημένη εθνική ομάδα στην ιστορία του ισπανικού ποδοσφαίρου.
Ο Τσάμπι Αλόνσο γνωρίζει όλα τα μυστικά του παιχνιδιού;
Έτσι φαίνεται. Ερμηνεύει σε βάθος κάθε αγώνα, ξέρει πότε να επιτεθεί, πότε να παγώσει το ρυθμό, πότε να βγάλει αντεπίθεση αλλάζοντας παιχνίδι και το κυριότερο: γνωρίζει πώς να αναχαιτίζει την επίθεση των αντιπάλων με την έμφυτη ικανότητά του να κάνει «έξυπνα» φάουλ. Το στιλ του αγγίζει το απόλυτο.
Για ποιο λόγο ο Πέπε δεν έχει προταθεί ακόμα για το Νόμπελ Ειρήνης;
Με αυτά που κάνει μάλλον θα είναι δύσκολο. Πάντως, ας μην ξεχνάμε ότι μιλάμε για έναν από τους καλύτερους κεντρικούς αμυντικούς στον κόσμο.
Τελικά ένα πέναλτι αλά Πανένκα είναι ευχή ή κατάρα;
Είναι μία ευκαιρία. Είτε θα την εκμεταλλευτείς είτε θα την αφήσεις να χαθεί. Για να το πω διαφορετικά: είναι ένα δηλητηριασμένο δισκοπότηρο. Αν ευστοχήσεις, είσαι ευλογημένος. Αν αστοχήσεις, είσαι γελοίος. Δεν είναι συναρπαστικό όλο αυτό; Στο πέναλτι Πανένκα δεν χωρούν ημίμετρα.
(Περισσότερες πληροφορίες για το «Πανένκα», εδώ)
Οι πτησεις του Μπεργκαμπ 
Μπράβο για τη συνέντευξη!
Κι έχουν εκσυγχρονιστεί κιόλας,με αυτά τα βίντεο που φτιάγνουν…
Ευχαριστούμε, ΠιΖήτα! Αν εννοείς τα βίντεο για τα τεύχη, ναι είναι ωραία. Αν εννοείς κάτι άλλο, κάνε ένα κόπο να μας εξηγήσεις για να μάθουμε 🙂