Τα δύο αγάλματα
23 Ιουλίου 2015 § 1 σχόλιο
Δύο αγάλματα, δύο ιστορίες για δύο ανθρώπους που δεν είχαν τίποτα κοινό. Οι ΠτΜ χαρτογραφούν την παράδοξη σχέση ανάμεσα στον Ζινεντίν Ζιντάν και την Έιμι Γουαϊνχάουζ.
Υπάρχουν δύο τουλάχιστον λόγοι για τους οποίους θα θυμόμαστε όλοι το 2006. Ο ένας είναι η κουτουλιά του Ζιντάν στον Ματεράτσι. Ο άλλος είναι το back to black της Έιμι Γουαϊνχάουζ. Ο Γαλλο-αλγερινός γλύπτης Αντέλ Αμπντεσεμέντ (;) σμίλεψε με χαλκό την «αθανασία» της πρώτης στιγμής, δημιουργώντας ένα γλυπτό ύψους πέντε μέτρων το οποίο οι Γάλλοι με περηφάνια τοποθέτησαν στο Πομπιντού (πλέον βρίσκεται στο Κατάρ). Με το ίδιο υλικό, ο Σκοτ Ήτον έφτιαξε πριν ένα χρόνο το άγαλμα της Γουαϊνχάουζ. Ένα άγαλμα που δεν θα γινόταν ποτέ αν το back to black δεν είχε προλάβει να γαμήσει τόσο υπέροχα τα αυτιά μας.
Ο δίσκος και το Μουντιάλ δεν συνυπήρξαν ούτε για μία στιγμή, αφού το άλμπουμ κυκλοφόρησε λίγους μήνες μετά το Παγκόσμιο Κύπελλο. Μονοπώλησαν όμως το ενδιαφέρον μας για δύο σερί καλοκαίρια. Το 2006 ήταν το καλοκαίρι του Ζιντάν –κι ας είχε κερδίσει η Ιταλία το Μουντιάλ- και το 2007 εκείνο της Γουαϊνχάουζ, με το κομμάτια από το άλμπουμ της να έχουν μπει σε μια λούπα παγκόσμιας εμβέλειας. Ωστόσο, η επιρροή των δύο γεγονότων δεν έκανε το συνήθη κύκλο μερικών εβδομάδων ο οποίος χαρακτηρίζει το πέρασμα από ένα μαζικό παροξυσμό σε έναν άλλο. Ok, τα λαίμαργα για νέες πληροφορίες σόσιαλ μίντια ήταν ακόμα σε εμβρυακή μορφή, όμως εδώ έτσι και αλλιώς μιλάμε για δύο ορόσημα της περασμένης δεκαετίας, για δύο ορόσημα στην ιστορία της ποπ-κουλτούρας (αν θέλουμε να περιορίσουμε τη συζήτηση στα εντελώς καθ’ ημάς, μιλάμε για δύο στιγμές που μπορεί να συνέβησαν παλιά -εννιά χρόνια είναι αυτά- αλλά μοιάζουν τόσο παλιά λες και πρόκειται για εννιά αιώνες πίσω).
Ο Ζιντάν θα εξακολουθούσε να ήταν ο Ζιντάν και χωρίς την κουτουλιά. Το περιστατικό αυτό όμως άλλαξε σημαντικά τη σύσταση αυτής της παράξενης χρυσόσκονης που περιβάλλει κάθε είδους «θρύλους». Δεν ήταν και μικρό πράγμα: αποβολή στον τελικό του Μουντιάλ, στον τελευταίο αγώνα της καριέρας σου, τη στιγμή μάλιστα που επί τρεις εβδομάδες παίρνεις από το χέρι την ομάδα σου (π.χ. το νοκ άουτ με την Ισπανία) για να τη φτάσεις στην κορυφή. Το άγαλμά του, ούτως ή άλλως, θα στηνόταν κάποια στιγμή μπροστά στο σταντ ντε φρανς ή το μπερναμπέου και θα μας κοιτούσε αγέρωχο και ψυχρό.
Η Έιμι Γουαϊνχάουζ χωρίς το back to black πιθανόν να ήταν ακόμα ζωντανή. Αυτό τουλάχιστον αφήνουν να εννοηθεί οι κοντινοί της άνθρωποι στο ντοκιμαντέρ που προβάλλεται αυτές τις μέρες στα θερινά. Θα είχε κάνει αποτοξίνωση τη στιγμή που έπρεπε, η μεγάλη της δισκογραφική στιγμή θα είχε αργήσει μερικά χρόνια, αλλά τα ακόρεστα κοιτάσματα ταλέντου που κρύβονταν στο κωλοπετσωμένο της σουλούπι δεν άφηναν καμία αμφιβολία πως η μεγάλη στιγμή θα ερχόταν αργά ή γρήγορα. Παρόλα αυτά, τo back to black, οι συνθήκες κάτω από τις οποίες γράφτηκε και τα όσα ακολούθησαν την κυκλοφορία του ήταν τελικά όλα όσα έκαναν τη Γουαϊνχάουζ αυτό που ήταν και αυτό που θα είναι για πάντα. Αυτό που αξίζει όχι ένα αλλά δέκα αγάλματα.
Τα δύο αυτά γλυπτά γεννήθηκαν εξαιτίας δύο στιγμών καθοριστικής αδυναμίας. Ο Ζιντάν έχασε το τρόπαιο του Παγκοσμίου Κυπέλλου, το τελευταίο που διεκδίκησε ως ποδοσφαιριστής. Η Γουαϊνχάουζ άνοιξε μια πόρτα που οδηγούσε σε ένα ανελέητο ξεζούμισμα από μίντια και «μάρκετινγκ» και σε ισχυρότερους εθισμούς. Μια πόρτα που οδηγούσε στο σκοτάδι. Ωστόσο, μόνο ο Αμπντεσεμέντ δεν φοβήθηκε να δοξάσει αυτήν την αδυναμία, να τιμήσει την «ήττα» του ήρωα. Θα μου πείτε: «Και τι θα ήθελες; Ένα άγαλμα που θα έδειχνε τη Γουαϊνχάουζ να τρεκλίζει, να κάνει κωλοδάχτυλο σε φωτογράφους ή να έχει «στεγνώσει» από τις βουλιμικές κρίσεις;». Πιθανόν όχι. Αλλά θα ήθελα ένα άγαλμα που με κάποιο τρόπο θα θυμίζει ότι οι ήρωές μας έχουν ελαττώματα και αδυναμίες -και αυτά δεν τους καθιστούν λιγότερο θείους.
Σαν σήμερα πριν τέσσερα χρόνια η Έιμι Γουαϊνχάουζ βρέθηκε νεκρή στο διαμέρισμά της στο Καμντεν. Η τελευταία της «συναυλία» είχε δοθεί μερικές μέρες πριν στο Βελιγράδι. Ήταν τόσο απογοητευτική που αναγκαστικά ακυρώθηκε η υπόλοιπη περιοδεία, μέρος της οποίας ήταν και η πολυσυζητημένη πρώτη εμφάνισή της στην Ελλάδα. Μπορεί να χαρήκαμε που γλιτώσαμε το 50ευρω, αλλά κατά βάθος ίσως να γουστάραμε λίγο και αυτή την εκδοχή: εκείνη να τρεκλίζει επί σκηνής, εμείς να την κάνουμε από τη συναυλία και την επόμενη μέρα να κράζουμε στο φέισμπουκ. Μας πρόλαβε όμως και την έκανε εκείνη πρώτη. Έπεφτε πολλή για εμάς.
Οι πτησεις του Μπεργκαμπ 
[…] η Μπάρτσα του Πεπ είναι το ίδιο επιδραστική με το «back to black» της Γουαϊνχάουζ, ας […]